ORGANİK TARIM

IMC/CCPB kontrol sistemi içerisinde üretici ve/veya firma, kendi kuruluş yapısına ve elbette ürünlerin gönderileceği hedef pazara en uygun üretim düzenlemelerini (Sertifikasyon Programı) seçebilir.

Şu gerçek göz önüne bulundurulmalıdır ki, organik tarım her ne kadar uluslararası düzeyde dünyadaki birçok ülkede kabul görmüş olan bir üretim metodu olsa da, farklı ülkelerin ve ticaret örgütlerinin veya sertifikasyon kuruluşlarının düzenlemeleri ve özel programları bazı farklılıkları ortaya çıkarmaktadır. Firma ve/veya üreticinin, pazar amaçları için kontrol sistemi veya üretim düzenlemeleri seviyesinde bu farklılıkları bilmesi ve dikkat etmesi son derece önemlidir.

Bu sebeple IMC/CCPB, üretici ve/veya firmanın aşağıdaki Sertifikasyon Programları arasından bir veya daha fazlasını seçmesini sağlayacak farklı sertifikasyon hizmetlerini sağlamaktadır:

• “5262 Sayılı Türk Organik Tarım Kanunu ve ilgili yönetmelik”; Bu Sertifikasyon Programı, Türk Organik Tarım Kanununa göre sertifikalanan ürünlerin ister iç pazara ister ihracata sunulmasına olanak sağlamaktadır
• “EC 834/2007 Yönetmeliği”; Bu Sertifikasyon Programı, Avrupa Standartlarına göre sertifikalanan ürünlerin başta İtalya olmak üzere tüm Avrupa ülkelerinde pazarlanmasına olanak sağlamaktadır.
• “Ulusal Organik Program” (NOP); Bu Sertifikasyon Programı, ABD organik tarımı için hazırlanan standartlar ve sertifikalanan ürünlerin Birleşik Devletler’de pazarlanmasına olanak sağlamaktadır.
• “Japon Tarım Standardı” (JAS); JAS Sertifikasyon Programı, Japon organik tarımı için hazırlanan standartlar ve sertifikalanan ürünlerin Japonya’da pazarlanmasına olanak sağlamaktadır.
• KRAV; Bu sertifikasyon programı, İsveç’te organik ürünler için başlıca sertifikasyon kuruluşudur ve bu kuruluşun logosunu taşıyan ürünler İsveç pazarında iyi bilinmekte ve tüketiciler tarafından garantili yüksek kalitenin bir işareti olarak kabul edilmektedir.
• BIO SUISSE; Bu sertifikasyon programında, Bio Suisse, İsviçre Bud etiketi (Ulusal Organik Standart) üreticilerinin ve lisans sahiplerinin çıkarlarını temsil eden, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. İsviçre’ye organik ürün ihraç edebilmek için, potansiyel bir İsviçreli ithalatçınız olduğunu göstermeniz gerekir, çünkü yalnızca bunlar Bio Suisse için lisans sahibi olabilir ve ürünleri Bud markasıyla etiketleyebilir.

Üreticiler;
Meyve ve sebze, tahıl, bakliyat, yem bitkileri
Hayvansal üretim
Arıcılık,
Su ürünleri yetiştiriciliği,
Doğal alanlardan bitki toplama,
Mantar yetiştiriciliği,

Firmalar;
İşleme (Kurutma, konserve vb.)
Paketleme
Etiketleme
Depolama, depo, soğuk hava deposu, silo vb tesisler
Değirmen

Faaliyetler;
İthalat ve/veya ihracat faaliyetleri

Satış Yerleri;
Market ve dükkan,
Restoran,
Çiftlik

Organik Tarıma Başlama Aşamaları;
1. Müteşebbisin Organik Tarım konusunda karar vererek başvuruda bulunması;
2. Müteşebbis Müracaatının IMC/CCPB tarafından değerlendirilmesi;
3. Başvurunun kabul edilmesi ve sözleşme imzalanması;
4. İşletme Analizi ve İşletme Alanının Planlanması;
5. Geçiş Süreci.

Müteşebbis bireysel veya proje dahilinde başvuruda bulunabilir.
Başvuru için müteşebbisin;

– Kimlik bilgi ve belgeleri,
– İşletmenin yeri, konumu,
– Tapu, Arazi Krokisi veya ÇKS
– Gıda işletmeleri için İşletme Kayıt Belgesi veya İşletme Onay Belgesi istenir.

Orman ve doğal alanlarından ürün toplayan müteşebbis, ürün toplamadan önce Orman Bakanlığından izin almak zorundadır.Su ürünleri üretimi yapacak müteşebbis, kamuya ait alanda üretim yapacaksa, ilgili kurumdan gerekli izinleri alır. Sözleşme yapılan müteşebbisin ürünlerinin organik ürün olarak değerlendirilmesi için gerekli çalışma başlatılır.

Bitkisel Üretim Geçiş Süreci
Organik olarak değerlendirilecek bitkisel ürünler için, tek yıllık bitkilerde ekim tarihinden itibaren en az iki yıl, mera ve yem bitkilerinde yem olarak kullanılmasından önce en az iki yıl, yem bitkisi dışındaki çok yıllık bitkilerde ise ilk organik ürün hasadından önce üç yıllık geçiş sürecinin uygulanması gerekir. Kontrol ve sertifikasyon kuruluşu veya kontrol kuruluşu; arazinin önceki yıllardaki kullanım durumu, yapılan uygulamalar, bölgedeki genel durum ve yetiştirilen ürünler, risk durumları, konu ile ilgili müteşebbis kayıtları ve raporlarının incelenmesi neticesinde geçiş sürecini uzatabilir ya da kısaltabilir. Müteşebbis tarafından organik tarım yapılacak alan bu Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2 bölümlerinde yer alan girdiler dışındaki girdilerin geriye dönük olarak en az üç yıl kullanılmadığını resmi kurum ve kuruluşlardan alınacak belge ile belgelendirilmesi halinde IMC/CCPB tarafından geçiş süreci maksimum bir yıl kısaltılabilir. Geçiş süreci, tek yıllık bitkilerde 12 ay, çok yıllık bitkilerde 24 aydan daha az uygulanamaz.

Hayvan ve Hayvansal Ürünlerin Geçiş Süreci:

– Et üretiminde büyükbaş hayvanlarda 12 ay, küçükbaş hayvanlar için 6 ay olmalıdır. Ancak organik süt sığırcılığı işletmelerinde sürüden et amaçlı ayrılacak hayvanlar için bu süre yaşam süresinin 3/4’ dür.

– Süt üretimi için yetiştirilen hayvanlar için 6 ay olmalıdır.

– Et üretimine yönelik kanatlılarda, üç günlük yaştan büyük olmamak kaydıyla 10 hafta, yumurta üretimine yönelik kanatlılarda ise 6 haftadır.

Bir sürü ilk kez tesis edilirken organik olarak yetiştirilmiş hayvanlar yeterli sayıda olmadığında, konvansiyonel yetiştirilmiş hayvanlar yaş sınırlamalarına uyulmak şartıyla organik hayvancılıkta kullanılabilir.

Arıcılık geçiş süreci;
Konvansiyonel arıcılıktan organik arıcılığa geçiş süresi 1 (bir) yıldır. Organik arıcılığa geçiş süresinin başlangıç tarihi ise uygun olmayan kullanılan girdilerin son kullanma tarihleri dikkate alınarak belirlenir. Geçiş döneminde kovandaki bütün petekler organik bal mumundan yapılmış olmalı veya organik olmayan bal mumu laboratuar analizi sonucu kalıntı olmadığının belgelenmesiyle sertifikasyon kuruluşunun izni ile kullanılabilir.

Toprak koruma, hazırlama ve gübreleme;
Organik bitkisel üretimde, gereksiz ve toprakta erozyona neden olacak şekilde toprak işleme yapılamaz.Toprağın verimliliği; baklagil ve derin köklü bitkilerin yetiştirilmesi veya yeşil gübreleme veya tek ürün için, yılda hektar başına 170 kg saf azotu geçmeyecek şekilde organik hayvansal üretimden elde edilen gübre kullanılmasıyla sağlanabilir.

Yabancı ot mücadelesinde; ekim nöbeti veya malç uygulaması yapılabilir.Makine, çapa ya da el ile yok edilmesi de yabancı ot mücadelesinde uygulanabilir.Organik bitkisel üretim yapılacak alanlarda, toprak verimliliği ve biyolojik aktivitenin sağlanması amacıyla kompost, yeşil gübreleme, ahır gübresi, tavuk gübresi, deniz yosunu, odun külü,vb. gübreleme yöntemleri uygulanabilir.

Çoğaltım materyalleri;
Organik bitkisel üretimde tohum, fide,fidan, misel, çelik, yumru gibi çoğaltım materyali organik tarım metoduyla üretilmiş olmalıdır, ancak fide dışındaki çoğaltım materyallerinin, organik olarak elde edilememesi durumunda konvansiyonel üretimden gelen, herhangi bir sentetik kimyasal madde ile muamele görmemiş çoğaltım materyali kullanılabilir.

Bitki Koruma;
– Hastalık ve zararlılara dayanıklı tür ve çeşit seçimi yapılmalıdır.
– Uygun ekim nöbeti hazırlanmalıdır.Uygun toprak işleme yöntemleri uygulanmalıdır.
– Hastalık ve zararlıların bulaşmasını engellemek için; Organik tarım alanının ağaç veya çitlerle çevrilmesi, üretim sırasında bulaşık bitki parçaçıkları ile hasat sonrası bulaşık bitki artıklarının toplanarak imha edilmesi, kurtlu veya hastalıklı meyvelerin toplanarak uzaklaştırılması ve kuru dalların budanması, böceklerin kışlama ve üreme ortamlarının bozulması, tuzak bitkiler yetiştirmek gibi kültürel önlemler uygulanmalıdır.
– Mekanik mücadele(el veya araç yardımıyla yapılan mücadele), Fiziksel mücadele(Sıcak su, buhar,malçlama,solarizasyon uygulamaları), Bitoteknik mücadele metotları uygulanmalıdır.
Sulama
– Sulama, toprak yapısında bozulmaya ve erozyona yol açmamalıdır.
– Sulama suyu çevre kirliliğine yol açmamalıdır.
– Sanayi ve şehir atık suları ile drenaj sisteminden elde edilen drenaj suları organik tarımda kullanılamaz, gerekli hallerde suyun uygunluğuna yetkilendirilmiş kuruluş tarafından yapılacak kontrollerde karar verilir.

Hasat
Organik ürünlerin hasadında kullanılan teknik araç ve gereçlerin ekolojik tahribat ve kirlilik oluşturmaması gerekir. Elle toplama materyalleri ürünün organikliğini bozmayacak yapıda olmalıdır. Toplama materyalleri hijyenik olmalıdır. Makine ile hasatta, hasat makinesi tüm artıklardan temizlenir, mümkünse ürünle temas edecek aksamlar yıkanır. Hasatta organik nitelikteki toplama kapları kullanılır.

Arıcılık
Organik arıcılık; Üretim bölgesinin 3 km yarıçapı içerisinde bulunan nektar ve polen kaynaklarının, arılar tarafından toplanarak bal ve diğer arı ürünlerine dönüştürülmesinde, herhangi bir kimyasal kullanmadan, her aşaması kontrollü ve sertifikalı yapılan arıcılık faaliyetidir.
Arıcılık ürünlerinin organik üretim olarak nitelendirilmesi; kovanların özelliklerine, çevre kalitesine, arıcılık ürünlerinin özenle elde edilmesine, işlenmesi ve depolanması koşullarına bağlıdır.

– Kovanların özellikleri: Kovanlar doğal malzemelerden yapılmalıdır, kovanlarda kimyasal boya yerine propolis, balmumu, bitki yağları gibi doğal ürünler kullanılmalıdır.
– Arıların orijini: Irk seçiminde, arıların yerel koşullara adapte olabilme kapasitesi, dayanıklıkları ve hastalıklara karşı dirençleri göz önüne alınmalıdır. Apis mellifera türünün ırkları ve yerel ekotipleri tercih edilmelidir. Kapasite artırımı için kolonilerin bölünmesi veya organik arıcılık yapan diğer işletmelerden oğul veya kovan alınabilir.
– Arı kolonilerinin bulunduğu bölge, Arılar için yeterli miktarda doğal nektar, balözü ve polen kaynağı bulunmalı ve suya erişim imkanı olmalıdır, üretim bölgesinin 3 km yarıçapı içerisinde bulunan nektar ve polen kaynakları, organik olarak üretilen ürünlerden, doğal veya arıcılık ürünlerinin organik olma niteliğini etkilemeyecek bitki örtüsünden oluşmalıdır. Yukarıda belirtilen yarıçap içerisinde, aynı üretici tarafından, organik ve konvansiyonel arıcılık birlikte yapılamaz.
– Besleme: Üretim sezonu sonunda arıların kışı geçirebilmesi için kovanlarda yeterli miktarda bal ve polen bırakılmalıdır. İlkbahar döneminde arı kolonilerinin beslenmesinde organik bal kullanılır.
– Hastalıklara karşı alınan tedbir ve mücadeleler: Dayanıklı uygun ırklar seçilmelidir. Ana arıların düzenli olarak yenilenmesi, her hangi bir anomali tespiti için kovanların sistematik olarak kontrolü, kovanlardaki erkek yavru arıların kontrolü, düzenli aralıklarla malzeme ve teçhizatın dezenfekte edilmesi, kirlenmiş maddeler veya kaynaklarının imha edilmesi, balmumunun düzenli olarak yenilenmesi ve kovanlarda yeterli miktarda polen ve bal bırakılması gibi hastalıklara karşı direnç artırıcı ve enfeksiyon önleyici pratiklerin yapılması gerekir. Arı zararlısı Varroa için; formik asit, laktik asit, asetik asit, oksalik asit ve mentol, timol, okaliptol veya kafur kullanılabilir.
– Bakım, idare pratikleri ve kayıtlar: Arıcılık ürünlerinin hasat edilmesi esnasında petekler içerisindeki arıların yok edilmesi yasaktır. Ana arının kanatlarını kesmek gibi işlemler yasaktır. Ana arıların değiştirilmesi esnasında eski ana arının öldürülmesine izin verilir. Yalnızca Varroa bulaşan erkek yavru arıların yok edilmesine izin verilir. Bal hasadında kimyasal sentetik sinek kovucu maddelerin kullanılması yasaktır. Kovanların yerleştirildikleri alanlar kovan bilgileri ile birlikte kaydedilmelidir. Kovanlar bulundukları yerden başka yere yetkilendirilmiş kuruluş bilgisi dahilinde taşınabilir. Arıcılık ürünlerinin üretimi, hasadı, işlenmesi ve depolanması esnasında kolonilere uygulanan koruyucu önlemler ve tedaviler kayıt edilmelidir.

Organik hayvancılıkta, tür ve ırk seçiminde yerel koşullar göz önüne alınır, hastalığa dayanıklı tür ve ırk seçilir. Organik işletmelerden getirilen ve tamamen organik yemlerle beslenilen, genetik yapısı değiştirilmemiş, çevreye, iklim koşullarına ve hastalıklara dayanıklı hayvanlar damızlık olarak kullanılır. Organik hayvancılık yapacak işletmelerdeki hayvanlar, meralara veya açık hava gezinti alanlarına veya açık alanlara erişebilmeli ve birim alan başına düşen hayvan sayısı, üretim birimindeki bitkisel üretime yeterli hayvan gübresi sağlayabilecek şekilde sınırlı olmalıdır. Organik gübre stoklama kapasitesi ya da yayılan nitrojen miktarı, kullanılan tarımsal alanda tek ürün için 170 Kg/N/Ha/Yıl’ı aşamaz.

Kürk hayvanı, pet hayvanı dışında, organik hayvan yetiştiriciliğinde, hayvanlar organik olarak üretilmiş kaba ve kesif yemlerle beslenmelidir. Hayvanlar, öncelikle yetiştirildikleri işletmeden sağlanan organik yemlerle, mümkün olmaması halinde Yönetmelik hükümlerine uygun hareket eden diğer işletmelerden sağlanan yemlerle beslenir. Antibiyotikler, koksidiyostatikler, tıbbi maddeler ile büyümeyi veya üretimi artırıcı diğer maddeler hayvan beslenmesinde kullanılamaz.

Hayvanların bağlı olarak tutulması yasaktır. Barınaklar, sıhhi bir yapı malzemesinden inşa edilmeli, barınakların koşulları hayvanların biyolojik ve ırk ihtiyaçlarını karşılamalıdır, hayvanlara rahatça ve doğal olarak durabilecekleri, kolayca yatabilecekleri, dönebilecekleri, kendilerini temizleyebilecekleri, tüm doğal pozisyonları alabilecekleri ve gerinme ve kanat çırpma gibi tüm doğal hareketleri yapabilecekleri yeterli büyüklükte yer sağlayacak şekilde olmalıdır.

1. Ürünlerini Avrupa ve diğer uluslararası pazarlarda kolayca yer bulmasını sağlamak için;

2. Kendi ve ailenizin sağlığı başta olmak üzere çevrenizdekilerin sağlığına önem verdiğiniz için;

3. Geleneksel tarım üretim modelinden farklı olduğu için;

4. Çevrenizdekilerden farklı olduğunuz ve bu farkınızı göstermek istediğiniz için;

5. Yenilikçi ve girişimci olduğunuz için.

Organik tarım sertifikasyonu, bu tip yöntem kullanılarak elde edilen ürünlerin pazarda yer bulmasını sağlayan ve tüketicilere güven veren faydalı bir araçtır. Kontrol ve sertifikasyon hizmetlerini gerçekleştirmek için, IMC/CCPB aşağıdaki hususları taahhüt etmektedir:

– Alınmış olan ve/veya henüz bir karara bağlanmamış olan akreditasyonların sürdürülmesinin garanti edilmesi;
– Başvuruda bulunanların cinsiyet, ırk, din, coğrafi alan veya siyasi partilere, derneklere veya diğer gruplara üyeliklerine bakmaksızın hizmetlerini sunmayı;
– Kuruluş içinde ve iş birliği yapılan alanlarda kalite hizmeti seviyesini geliştirmeyi;
– Gerçeklik, eşitlik ve tarafsızlığın esas alındığı davranışlarını müşterileri arasında ön plana çıkarmayı;
– Hizmetlerinden faydalanan müşterilerden gelen kalite ile ilgili izlenimleri ve ihtiyaçları düzenli olarak izleyerek, sunduğu hizmetleri geliştirmeye devam etmeyi;
– Tüketiciler ve üreticilerin bilgilere kolayca erişebileceği bir müşteri hizmetleri servisi sunmayı;
– Üreticilerden ve tüketicilerden gelen tüm şikâyetlerin zamanında ve şeffaf olarak ele alınmasını sağlamayı;
– Açıkça belirtilmiş kalite standartlarını esas alan bir hizmet sunmayı;
– Belirlenmiş olan hedeflerin başarılması ve bunların yayımlanması;

Her türlü tarımsal ürün ve gıda üreticileri ve ithalat/ihracat firmaları ürünleri, sistemleri, tesisleri ve satış yerleri için CCPB organik tarım kontrol sistemine giriş başvurusunda bulunabilir. CCPB Kontrol Hizmetleri’nden faydalanmak için başvuru yapılırken, CCPB tarafından hazırlanmış olan uygun talep formu (bu form, CCPB ofislerinden talep edilebilir veya www.ccpb.com.tr itesinden Başvuru bölümünden indirilebilir) CCPB ofisine, firma yasal temsilcisi tarafından doldurularak gönderilmelidir. Başvuru anından kabul anına kadar geçen süreçteki takip edilecek adımlar akış şemasında gösterilmektedir:

IMC/CCPB tarafından gerçekleştirilen sertifikasyon faaliyetleri tarımsal gıda endüstrisinde birçok alanı kapsamaktadır. İlgili sertifikasyon programını seçtikten sonra, buradan indirdiğiniz formu doldurarak (faks, e-posta veya posta vb.) bize göndermeniz halinde en kısa sürede size detaylı ücretlendirme ve IMC/CCPB kontrol sistemine girebilmek için başvurudan kabule kadar olan genel prosedürler ve kontrol ve sertifikasyon sisteminin işleyişi ile ilgili belgeler iletilecektir.